Περιηγήσεις
1. Νεστόριο – Γλυκονέρι – Πεύκο – Λιανοτόπι – Βέρτενικ – Γράμμος επιστροφή Γράμμος – Λιανοτόπι – Τρίλοφος – Μονόπυλο - Γιαννοχώρι – Λιβαδοτόπι – Νεστόριο.
Το μεγαλύτερο τμήμα της διαδρομής αυτής γίνεται παράλληλα με τον Αλιάκμονα που είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός (310 χλμ) στην Ελλάδα. Στις πηγές του αλλά και κατά μήκος της κοίτης του, υπάρχει ένας σπάνιος υδροβιότοπος με 35 είδη ψαριών, 215 είδη πουλιών, ανάμεσα τους και πολλά προστατευόμενα είδη, καθώς και πολλά θηλαστικά, ερπετά και αμφίβια. Οι επισκέπτες μπορούν στις περιοχές κοντά στις όχθες να θαυμάσουν τον σπάνιο φυσικό πλούτο του ποταμού ή να ψαρέψουν. Οι πιο τολμηροί μπορούν να δοκιμάσουν την Άνοιξη τις ικανότητες τους στο ράφτινγκ ή στο κανό – καγιάκ. Επίσης οι επισκέπτες στην θέση Καταφίκι, μπορούν να δουν το μοναδικό φαράγγι του Αλιάκμονα και κοντά στην έξοδο του και σε ιδιαίτερα δύσβατη περιοχή, να δουν και την μεγάλη σπηλιά όπου είχε στεγαστεί στα χρόνια του Εμφυλίου το πρόχειρο νοσοκομείο των ανταρτών.
Στο Τρίλοφο (Σλήμνιτσα), σώζονται το ερειπωμένο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, το ξωκλήσι του Αγίου Χριστόφορου, καθώς και οι εκκλησίες της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (1743) στην πάνω συνοικία και του Αγίου Αθανασίου (1874) στην κάτω συνοικία. Αξιοπρόσεκτη είναι ακόμα μια βρύση με ανάγλυφη διακόσμηση. Στο Πεύκο, αξίζει να επισκεφθείτε το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής, χτισμένο μέσα σ’ ένα πανέμορφο τοπίο. Στο Γιαννοχώρι, η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, η μοναδική στα Βαλκάνια με διπλό γυναικωνίτη, ξεχωρίζει για το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο της. Στο Λιβαδοτόπι και σε απόσταση 0,5 Km περίπου πριν από το χωριό μπορείτε να δείτε τον πανέμορφο καταρράκτη.
2. Νεστόριο – Κοτύλη – Χάρος – Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης – Μυροβλήτης – Αρένες – Αετομηλίτσα - επιστροφή Αρένες – Σγούρος – Λιανοτόπι – Εικόνισμα Παναγίας – Πεύκος – Νεστόριο
Κατά τη διαδρομή -εκτός από τους παραπάνω οικισμούς-μπορείτε να δείτε επίσης:
- Τον Χάρο το περίφημο όσο και εντυπωσιακό βάραθρο με ύψος 300 περίπου μέτρα. Η θέα από δω κόβει την ανάσα. Χρωστά το όνομα του στην ηρωική απόφαση μιας ομάδας ανταρτών να θέσουν τέρμα στη ζωή τους, πηδώντας στο γκρεμό αντί να παραδοθούν, κατά την διάρκεια του Εμφύλιου Πολέμου.
- Tον οικισμό της Παλιάς Κοτύλης από ψηλά.
- Τα Λιβάδια της Κοτύλης, όπου υπάρχει μνημείο για τους πεσόντες του Εμφυλίου, καθώς και το Πάρκο της Εθνικής Συμφιλίωσης, που δημιουργήθηκε για να συμβάλλει στην καλλιέργεια πνεύματος συνεννόησης, συνεργασίας και ειρηνικής συνύπαρξης ανάμεσα στους νέους όλου του κόσμού και τις σύγχρονες εγκαταστάσεις του Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης.
Αφού περάσετε την γέφυρα του Σαρανταπόρου θα φθάσετε στις Αρένες σε υψόμετρο 1800 m, όπου θα δείτε την πανέμορφη δρακολίμνη Μουτσάλια που είναι η μοναδική στην Ελλάδα στην οποία ζουν και τα τρία είδη Αλπικού Τρίτονα, κυκλωμένη από ένα καταπράσινο δάσος οξιάς.
Στην επιστροφή και στην περιοχή του Λινοτοπίου μπορείτε να επισκεφθείτε το ιστορημένο από ντόπιους αγιογράφους, φημισμένο μεταβυζαντινό μοναστήρι του Αγίου Ζαχαρία, χτισμένο μέσα στο δάσος, ένα από τα πιο εντυπωσιακά μνημεία της περιοχής. Χτίστηκε το 16ο αιώνα και είναι ότι απ’ έμεινε από ένα χωριό που είχε κι αυτό το όνομα του Αγίου και καταστράφηκε από τους Τούρκους το 1769, κατά τα «Ορλωφικά».
3. Νεστόριο – Πεύκο – Μυροβλήτης – Πευκόφυτο – Χρυσή – Επταχώρι - Ζούζουλη επιστροφή Ζούζουλη – Επταχώρι – Κυψέλη – Κοτύλη – Νεστόριο.
Κατά τη διαδρομή -εκτός από τους παραπάνω οικισμούς-μπορείτε να δείτε επίσης:
- Το κεφαλόβρυσο του Πευκοφύτου
- Τα πέτρινα γεφύρια και τους νερόμυλους στο Επταχώρι, την Ζούζουλη και την παλιά Κοτύλη.
Και να απολαύσετε σε όλη την διαδρομή δάση από έλατα, πεύκα, βελανιδιές, κέδρα και οξιές, αναρίθμητες χαράδρες, άγριους βραχώδεις σχηματισμούς και απόκρημνες πλαγιές που εναλλάσσονται αρμονικά με κοιλάδες και λιβάδια, ρέματα και ορμητικά ποτάμια.
Μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε:
- Το Κάστρο, μια φυσική ακρόπολη ανατολικά του Νεστορίου, σε υψόμετρο πάνω από 1000 μέτρα. Από την αρχαιότητα μέχρι τους νεότερους χρόνους έπαιξε σπουδαίο ρόλο, προστατεύοντας την περιοχή από τις επιδρομές. Ανεβαίνοντας στο Κάστρο μπορείτε να δείτε το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδος.
- Τον Κόκκινο Βράχο του Πήγασου, στην είσοδο του Νεστορίου. Σύμφωνα με το μύθο, το χρώμα του προήλθε από το αίμα του φτερωτού αλόγου που έπεσε εκεί, τυφλωμένο από τον Δια. Μια άλλη παράδοση πως η σπηλιά στη βάση του ήταν κάποτε η φωλιά ενός τεράστιου φιδιού που προστάτευε την περιοχή.
- Την Αγία Άννα, σε απόσταση 6 χλμ. από το Νεστόριο, όπου βρίσκεται το ιστορικό μοναστήρι των Ταξιαρχών της «Τσούκας», που χρονολογείται στο 13ο αιώνα και οφείλει την ονομασία του στο ομώνυμο εγκαταλειμμένο χωριό, λίγο βορειότερα. Μοναδικό δείγμα μεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής της πέτρας, το μοναστήρι χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο το 1961. Είναι χτισμένο σ’ ένα τεράστιο βράχο, πάνω από έναν παραπόταμο του Αλιάκμόνα που στο σημείο αυτό δημιουργεί έναν πανέμορφο καταρράκτη, θυμίζοντας έντονα Μετέωρα.
- Τη Πτελέα σε απόσταση 12 Km, όπου θα θαυμάσετε το σπάνιας αρχιτεκτονικής βυζαντινό εξωκκλήσι του Αγίου Νικολάου του Πετρίτη.
- Την Ομορφοκκλησιά οπού θα δείτε το μοναδικό ολόσωμο ανάγλυφο του Αγίου Γεωργίου στη Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.
- Το Δισπηλιό σε απόσταση 27 χλμ. από το Νεστόριο όπου θα δείτε το οικομουσείο και την αναπαράσταση του Λιμναίου Οικισμού της Νεότερης Νεολιθικής Περιόδου που αναπτύχθηκε γύρω από την λίμνη.
- Το Νόστιμο σε απόσταση 27 Km από το Νεστόριο, όπου βρίσκεται το Απολιθωμένο δάσος ηλικίας 15-20 εκατομμυρίων χρόνων με τροπικά και υποτροπικά φυτά, σπάνια θαλάσσια απολιθώματα και απολιθώματα ζωικής προέλευσης και στα μέσα της διαδρομής το Καστανόφυτο με το Λαογραφικό Μουσείο του.
- Στα Κορέστια το χωριό Μελάς όπου βρίσκεται το σπίτι που σκοτώθηκε ο Παύλος Μελάς, το οποίο λειτουργεί σαν μουσείο με ενθύμια του Μακεδονικού Αγώνα.
- Tο Βίτσι σε απόσταση 50 Km από το Νεστόριο όπου του χειμερινούς μήνες λειτουργεί το Χιονοδρομικό κέντρο της Καστοριάς με τρεις πίστες και μία μικρή πίστα εκμάθησης.
- Και φυσικά την Καστοριά με την πανέμορφη λίμνη, τα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία της και τα αρχοντικά της.